Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü’nün (CERN) teklifi onaylanırsa yeni çarpıştırıcı, mevcut dev makineden üç kat daha büyük olacak.
Ancak 21 milyar doları aşan fiyat etiketi, harcamayı “pervasız” olarak nitelendiren bazı üyelerin dikkatini çekti.
Sadece ilk inşaat maliyeti olan bu para, İngiltere de dahil olmak üzere Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü’ne üye ülkelerden gelecek ve bazı uzmanlar bunun ekonomik açıdan mantıklı olup olmadığını sorguluyor.
Büyük Hadron Çarpıştırıcısının (LHC) en büyük başarısı, 2012 yılında Higgs Bozonu adı verilen yeni bir parçacığın tespit edilmesiydi.
Ancak o zamandan bu yana, fiziğin iki kutsal kâsesinin (karanlık madde ve karanlık enerji) izini sürme isteğinin anlaşılması zor olduğu kanıtlandı ve bazı araştırmacılar daha ucuz seçeneklerin olduğuna inanıyor.
Yeni makineye Geleceğin Dairesel Çarpıştırıcısı (FCC) adı veriliyor. Cern’in Genel Müdürü Prof Fabiola Gianotti, onaylanması halinde bunun “güzel bir makine” olacağını söyledi.
“Bu, insanlığın Evren hakkındaki bilgimizle ilgili temel fizikteki soruları yanıtlamada muazzam ilerlemeler kaydetmesini sağlayacak bir araç. Ve bunu yapabilmek için, bu soruları yanıtlayacak daha güçlü bir araca ihtiyacımız var.”
Cern, Cenevre yakınlarında, İsviçre ile Fransa arasındaki sınırda yer almaktadır.
LHC, çevresi 27 km olan dairesel bir yeraltı tünelinden oluşur.
Atomların (hadronların) içini hem saat yönünde hem de saat yönünün tersine ışık hızına yakın hızlara hızlandırır ve belirli noktalarda onları dünyadaki diğer atom parçalayıcılardan daha sert bir şekilde çarpıştırır.
Çarpışmalardan arta kalan daha küçük atom altı parçacıklar, bilim adamlarının atomların hangi maddeden oluştuğunu ve birbirleriyle nasıl etkileşime girdiklerini anlamalarına yardımcı oluyor.
